Món dưa cà hồn quê

Đi từ nam chí bắc của đất nước mình, ở đâu bà con đồng bào cũng có món dưa muối ngon miệng. Bà con muối đủ thứ như cà, cải bẹ, dưa chuột, củ cải, cà rốt, su hào, giá đỗ, bắp cải... Hầu như, các mẹ các chị ở quê ai cũng biết làm món dưa muối. Quê tôi, miền trung nắng gió, cứ mùa hè về là có món dưa hấu xanh muối ngon tuyệt. Người quê, không phải ai cũng muối dưa cà ngon, có người mát tay tốt vía thì ang/vại dưa cà đủ ngon và thơm đượm. Những người xấu vía, ác đức thì muối vại dưa muối trở nên khắm khú, kể cả họ cho tay vào lấy ra cũng làm cho cả vại trở nên hỏng. Quê nhà, cứ tết về là mẹ lại muối vại dưa cả vàng ruộm, chua chua mằn mặn để nấu canh chua hoặc dầm với tỏi, ớt, gừng, hạt tiêu, nước mắm lại trở thành món ăn đơn giản nhưng lại khó quên. Tôi đi nhiều, xa nhà lâu nhưng trong giấc mơ vẫn mơ về nồi canh chua mẹ nấu. Mà lạ, quê nhà, giữa mùa hè nóng nực mà ai cũng thích được húp bát canh chua nóng sốt. Bố hay bảo, làm bát canh của mẹ lại tỉnh cả người, mát cả bụng.
Tết này, bạn tôi biếu lọ dưa của kiệu muối. Mà năm nào hắn cũng chuẩn bị cho tôi một hũ. Hắn bảo, ăn đi, ăn dần để hồn quê còn mãi, để vấn vương đất nhà cằn khô nhưng đẫm tình người. Tết về quê, đến nhà bạn cũ, vợ bạn cứ bảo chồng, anh giữ bạn lại ăn bát cơm với canh chua cho ấm bụng rồi về. Chợt vui buồn lẫn lộn, vời vợi nhớ bát canh chua của mẹ.
Hà Nội mênh mông người với những đại siêu thị và minimart, gần tết, nhiều cô nhiều bà ào ra siêu thì hộc tốc mua vài hộp kim chi của xứ Triều Tiên, ăn vào xuýt xoa khen ngon tuyệt. Cũng lạ, xứ họ có mỗi của cải và bắp cải muối rồi cho thêm tí ớt vào nữa là thành đặc sản. Họ tài, họ làm thương hiệu Kim chi ra cả toàn cầu. Mấy bà, mấy cô ở thành phố nước mình, cứ tấm tắc khen ngon, nước mắt nước mũi dàn dụi khi vừa ăn kim chi vừa xem phim tình cảm dài tập của Hàn Quốc phát trên ti vi kênh dành cho các bà nội trợ và giúp việc. Chả biết họ chảy mũi vì cay hay vì thương cảm cho thân phận cuộc đời trên phim?!
Tết này, nhà đã vắng đi hũ dưa hành của kiệu, thiếu đĩa dưa cà muối mà thay vào đó là mấy hộp kim chi ngầy ngậy, đỏ áu và mùi vị thì khắm khú dị thường. Cái tủ lạnh đã bắt đầu bốc mùi kim chi khú lên rồi.
Tết về, mênh mang, man mác nỗi nhớ phong vị quê nhà, hương vị tết của dân tộc. Tết về, dơm dớp mùi bia nhập khẩu, rượu tây có mười mấy năm tuổi, đĩa trái cây xuất xứ từ âu mỹ và đĩa kim chi. Tết còn đâu vị quê hương, vị bản địa nơi đất ở.
Các bà, các mẹ hỡi ơi, bên cạnh đầu tư cho con gái nhiều kiến thức, bằng cấp thì cầm tay, chỉ việc cho các con giữ lấy nét xưa của dân tộc. Một hũ dưa cà muối cũng đủ níu kéo hồn cốt con cái trở về với mái nhà đầm ấm.
Các cô, các chị, hãy đừng vì địa vị, làm giàu hay tốn thời gian cho thẩm mỹ viện để làm đẹp mà quên đi cách muối một hũ dưa cà. Nồng đượm của hạnh phúc gia đình, sự đoàn tụ của các con và chồng chỉ có thể ở mâm cơm ngày tết, trong tiết háo hức của bữa cơm tất niên chiều ba mươi.